Teknoloji ve sosyal medya ilişkileri nasıl etkiledi? ‘Aldatma kolaylaştı boşanmalar arttı’

ÇİĞDEM YILMAZ- Ipsos araştırmasına göre, her 10 kişiden 7’si teknolojik gelişmelerin insan hayatını kolaylaştırdığını düşünüyor.  Her 10 kişiden 4’ü de gelişen teknolojin insan ilişkilerini olumsuz etkilediğini söylüyor. Her 10 kişiden 9’unun kullandığı internet, çiftlerin ilişkilerini nasıl etkiliyor?  Hukukçular, sosyal medyada fazla vakit geçirmenin boşanma sebebi sayılabildiğini söylerken, Yargıtay daha önce verdiği bir kararda internette fazla zaman geçirmenin evlilikte mutluluğu sağlama konusundaki özen yükümlülüğüne aykırı olduğunu belirtmişti ve “Bu durum eşlerden diğeri için ortak hayatı çekilmez kılar” demişti. Konuyu sosyolog, psikolog ve hukukçulara sorduk.

‘Sorunlu ilişkilere dijital darbe’

Üsküdar Üniversitesi Sosyoloji Bölümü Başkanı Prof. Dr. Barış Erdoğan: “İlişkileri bozan veya insanları çarpık ilişkilere yönlendiren esas olarak sosyal medya değil. Sosyal medya sadece var olan ilişki sorunlarını daha görünür kılıyor. Eğer çiftler arasında iletişim sorunları veya başka problemler varsa sosyal medya bu sorunları daha da derinleştiriyor. Sosyal medya sadece süreci hızlandırıyor ve kolaylaştırıyor. Yeni insanlarla tanışma ve mevcut ilişki dışında alternatifler keşfetme imkânını artırıyor. Bu özellikle sorunlu ilişkilerde bireyleri başka arayışlara yönlendiriyor. Teknoloji sorunlu ilişkilerdeki insanların evlilik dışı ilişkiler kurmasını veya eşlerini aldatmasını kolaylaştırıyor. Eskiden fiziksel ortamda birini bulmak daha zorken, teknolojiyle kolay erişilebilir hale geldi. Aile hayatı veya ilişki içinde dertlerini, sorunlarını konuşamayan insanlar sosyal medyada hiç tanımadıkları insanlarla konuşma, içlerini boşaltma ihtiyacı duyuyor. Sosyal medya sağlıklı ilişkileri güçlendirirken, sorunlu ilişkilerin altını iyice oyuyor, aileyi ve çiftleri parçalıyor.”

 ‘Sadece çiftleri değil, herkesi etkiliyor’

Avukat Ergün Kazanır hesabının sahibi avukat Mustafa Civelek: “İnternet, sosyal medya kullanımı sadece çiftlerin değil tüm insanların ilişkilerini olumsuz etkiliyor. Sosyal medya kullanımının doğrudan boşanma ya da aldatmaları arttığını söylememiz için elimizde verilerin olması gerekiyor. Ancak şunu söyleyebiliriz, eskiden aldatmak isteyenler farklı iletişim kanallarını kullanıyordu. Şu an bunun en kolay yolu sosyal medya kanalları. İnsanlar sosyal medyada günde 4-5 saat vakit geçiyor. Elimize telefon alıp sosyal medyaya bakmadan dizi, maç izleyemiyoruz. Bu nedenle aldatmaların ve evliliği bozan şeylerin bu kanallar üzerinden olması çok normal. Sosyal medya insan ilişkilerini dönüştürdü ve olumsuz etkiledi. Evlilik birliğini bozacak ve iletişimi koparacak düzeydeyse bu boşanma sebebidir. Diyelim ki, adamın kahve bağımlılığı var ve eve gelmiyor bu da bir boşanma sebebidir. Evlilik, aile hayatını çekilmez hale getiriyorsa bu boşanma sebebidir. Yargıtay kararı yerinde ve doğru bir karardır.”

‘Yeni kapı açıyor’

Uzman Psikolog Alanur Özalp: Aldatma, kaçamak, çapkınlık vs. arttığını görüyoruz. Özellikle bana gelen kadın danışanlarım da bunu sıklıkla duyuyorum. Danışanlarım, eşlerinin kendilerini sosyal medyadan tanıştıkları kişilerle aldattığını söylüyor. Sosyal medya aldatmak isteyen insanlara yeni kapı açıyor. Şunu gözlemliyoruz, birçok kişi sosyal medyayı çapkınlık alanı olarak kullanıyor. Boşanma sebeplerine baktığımızda birçoğunun aldatma olduğunu görüyoruz. Bu aldatanların çoğu da sosyal medyada tanışıyor. Bana gelen ve aldatılan kadın danışanlarım birçoğu aldatıldıklarını kendilerini suçluyor. ‘Kilo aldım, ev kadınıyım, şunları giymedim’ deyip suçu kendilerine arıyor.”

 ‘Boşanma nedeni olabilir‘

Avukat Gözde Egemen: Sosyal medya kişileri yakınlaştırıyor, mesafeleri ortadan kaldırıyor, iletişimi inanılmaz hızlandırıyor. Aynı evde yaşayan eşler gibi aslında mesafe olarak yakın olan kişileri birbirinden uzaklaştırıyor. Sosyal medya, büyük çoğunluğun kendisini hem güzel hem başarılı ve çoğu zaman mutlu şekilde yansıttığı renkli ve ışıklı bir dünya.

Özenilecek hayatlar, bu hayatlar üzerinden ulaşılacak hedefler sunuyor kullanıcılara. Bu önermeyi evlilikler için de yaptığı bir gerçek. Sosyal medyanın yaygınlaşması ile aldatmalar ve boşanmalar da arttığını söyleyebiliriz. Sosyal medyadan uzaklaşmayı başarabilen çiftlerin birbirlerine daha çok zaman ayırdıkları, kötüye giden evlilikleri toparladıklarına da şahit oldum.

Eşin tüm vaktini Facebook, Instagram ya da diğer sosyal medya sitelerinde geçirerek evlilik birliğinin kendisine yüklediği tüm yükümlülükleri ihmal etmesi, eşi ile herhangi bir sosyal aktivite yapmaması bir kusurdur, ispatı halinde boşanma nedeni olarak değerlendirilmelidir.”

Yakalamak daha kolay

Avukat Altın Mirmir: “Teknolojinin yanlış ve kötü kullanımı kesinlikle aldatma ve boşanmaları artırdı diyebiliriz. Çünkü, kişilerin ulaşabilirliği çok yükseldi ve herkes herkese çok rahat ulaşabiliyor. Sosyal medyada kişilerin gerçek hayatlarını değil de istedikleri görüntüyü aktarmaları dışarıdaki kişiler tarafından gerçek hayatıymış gibi algılandığından o tarafa doğru da bir yönelme oluyor. Bu da aldatmaları artıran bir neden oldu. Bir diğer hususta, sosyal medya üzerindeki aldatmaların yakalanma oranı da çok yükseldi. Telefon da yapıldığı için yakalanma olayları da arttığından sonucu boşanma ile bitiyor. “